Płytki na tarasie
Wykonanie okładziny na tarasie uważane jest za jedno z największych wyzwań dla glazurników. Jednak z pomocą przychodzi tutaj system Ceresit, dzięki któremu prace na tarasie przebiegną we właściwy sposób.
Fachowo mówiąc – taras to rodzaj stropodachu, którego wierzchnia warstwa przystosowana jest do okresowego przebywania ludzi. Stanowi on poziomą przegrodę nad pomieszczeniami użytkowymi. Po obu jego stronach występują różne temperatury i często panuje różna wilgotność względna powietrza. To nie jedyny, trudny czynnik, który trzeba uwzględnić wykonując na nim posadzkę. Musi też stanowić skuteczną barierę dla wód opadowych, posiadać izolację termiczną oraz barierę dla pary wodnej czyli paroizolację. Warto pamiętać, iż na największe wahania temperatury narażone są warstwy znajdujące się powyżej izolacji termicznej. Aby taras mógł należycie spełniać swoje funkcje, konieczne jest prawidłowe dobranie i zastosowanie elementów takich jak: jastrych, paroizolacja, izolacja wodoszczelna, mata drenażowa, izolacja termiczna a także materiały wykończeniowe. Najistotniejsze w projekcie i pracach wykonawczych jest więc to, by w sposób efektywny, przy użyciu sprawdzonych technologii i systemów, połączyć efekt przenoszenia odkształceń konstrukcji związanych ze zmianami temperatury z zabiegami gwarantującymi pełną szczelność. Do kluczowych czynników gwarantujących pozytywny efekt zaliczamy: właściwy wybór i zastosowanie izolacji, skuteczne odprowadzanie wody oraz poprawnie wykonane dylatacje.
Każdy etap prac na tarasie powinien być dokładnie zaplanowany i przemyślany. Tutaj błąd przy wykonaniu jednej warstwy nieodwołalnie odbije się na reszcie układu. Zachęcamy do przejścia przez listę najczęściej powtarzających się błędów wykonawczych. Oczywiście po to, aby ich nie popełnić.
Wykonywanie jastrychu ze zwykłej zaprawy cementowej na tarasie
Jastrych na tarasie pełni bardzo ważną funkcję. Nie tylko stanowi podłoże dla warstwy uszczelniającej, ale przede wszystkim jest to sztywna konstrukcja rozkładająca obciążenia użytkowe z posadzki na izolację termiczną. Jastrych na tarasach musi być wodo- i mrozoodporny. Od jego wytrzymałości w oczywisty sposób zależy trwałość posadzki. Do wykonania jastrychu zaleca się stosowanie szybko twardniejącej masy posadzkowej do wykonywania podkładów podłogowych. Alternatywnie można stosować jastrych tradycyjny, jednak trzeba mieć świadomość znacznego opóźnienia robót ze względu na proces dojrzewania. Prawidłowo wykonany i pielęgnowany (utrzymywany w warunkach wilgotnych przez min. 7 dni) jastrych powinien mieć stałą grubość min. 5,5 cm. Przy większych obciążeniach można go dodatkowo wzmacniać prętami zbrojeniowymi. Niestety na budowach często pokutuje wykonywanie jastrychu ze zwykłej zaprawy cementowej o ciekłej konsystencji, co nie gwarantuje odporności na wahania temperatury i nie daje odpowiedniej swobody odkształceń.
Brak warstwy spadkowej w konstrukcji tarasu
Taras, dla zapewnienia właściwego odprowadzenia wód opadowych z jego powierzchni powinien mieć wyprofilowane odpowiednie spadki. W celu sprawnego odprowadzania wody, spadki te powinny być w granicach 1,5-2,5%. Brak właściwie wyprofilowanego spadku powoduje powstawanie zastoin wody na wykładzinie ceramicznej i tym samym sprzyja penetracji wody w warstwy konstrukcyjne tarasu. Warstwę spadkową najlepiej profilować bezpośrednio na płycie konstrukcyjnej tarasu. Można wówczas stosować cienkie wylewki cementowe (np. Ceresit CN 83 od 5 mm grubości), ponieważ za pośrednictwem warstw kontaktowych są one spajane z konstrukcją tarasu.
Źle wykonane dylatacje na tarasie
Zmiany wymiarów liniowych płytek ceramicznych, wywołane właśnie takimi, typowo polskimi, często nieoczekiwanymi, zmianami temperatur muszą być kompensowane. Pomóc mogą prawidłowo wykonane dylatacje. Doświadczenie wskazuje, że każde pole powierzchni płytek rzędu 5-6 m2, powinno być oddzielone od pozostałej części okładziny fugą wypełnioną elastycznym materiałem – takim jak poliuretanowy uszczelniacz. Ceresit CS 29 . Można też stosować wypełnienia silikonem, ale są one mniej trwałe i po jakimś czasie muszą być wymienione. Kształt wydzielonego pola dylatacyjnego powinien być zbliżony do kwadratu, a stosunek długości boków nie powinien przekraczać relacji 1:2. Niedopuszczalne, choć powszechne jest wypełnianie dylatacji elastyczną fugą mineralną. Jej zdolności odkształceń nie są wystarczające na mocno pracującą okładzinę tarasową.
Brak paraizolacji w konstrukcji tarasu
Z ogrzewanego pomieszczenia pod tarasem para wodna dyfunduje również w strop nad tym pomieszczeniem, czyli konstrukcję tarasu. Jeżeli para wodna dotrze w chłodniejsze warstwy tarasu, nastąpi kondensacja pary wodnej i skropliny spłyną na powierzchnie sufitu tworząc wykwity. Dlatego też na warstwie spadkowej na płycie konstrukcyjnej tarasu należy ułożyć izolację, która pełni dwie funkcje: jest izolacją przeciwwodną, drugim poziomem zabezpieczenia tarasu, oraz paraizolacją.
• Brak izolacji przeciwwodnej pod płytkami skutkuje on tym, że wody opadowe mają otwartą drogę do wnikania w głąb konstrukcji i łatwo docierają np. do warstwy jastrychu dociskowego, powodując jego korozję, a w konsekwencji destrukcję. Do wykonywania izolacji podpłytowych stosuje się elastyczne powłoki mineralne – takie jak Ceresit CR 166 lub Ceresit CL 50, do których można bezpośrednio kleić na zaprawach klejących grupy C2 (Ceresit CM 16 , Ceresit CM 17 „Super Flexible” , Ceresit CM 22 ) płytki ceramiczne i które mają możliwość kompensowania odkształceń termicznych.
Brak wywinięcia izolacji przeciwwodnej na ściany przytarasowe
Zgodnie z „Warunkami technicznymi wykonywania i odbioru robót budowlanych”, opracowanymi przez Instytut Techniki Budowlanej, izolacja pozioma tarasu powinna być wywinięta na ściany otaczające taras minimum na 15 cm. Wywinięcie to zapobiega przenikaniu penetrujących wód opadowych w styk między płytą tarasu a ścianę i nawilgacaniu tej ściany.
Stosowanie folii budowlanej jako warstwy poślizgowej pomiędzy jastrychem dociskowym a warstwą izolacji termicznej. Jest to powszechny błąd wykonawczy i projektowy. Wprowadzenie nieprzepuszczalnej folii polietylenowej między jastrych a warstwę izolacji termicznej powoduje, że ewentualnie penetrująca woda opadowa z poziomu wykładziny ceramicznej przez jastrych będzie się gromadziła na folii i zwiększała poziom zawilgocenia jastrychu. Pewnym rozwiązaniem jest zastosowanie, jako przekładki między jastrychem a izolacją termiczną, geowłókniny, zwykle o gramaturze 200 – 250 g/m2.
Brak warstwy drenażowej pod izolacją termiczną tarasu
Jeśli wodzie uda się przeniknąć w głąb tarasu, trzeba umożliwić jak najszybszą ewakuację! Właśnie temu służy warstwa drenażowa, układana bezpośrednio pod izolacją termiczną (nad drugą warstwą izolacji przeciwwodnej). Warstwę drenażową wykonuje się ze specjalnych mat drenażowych lub stosuje geowłókninę o gramaturze około 250 g/m2. Zastosowanie styropianu ekstradowanego z frezowanymi na spodzie kanalikami może być niewystarczające dla prawidłowego odprowadzenia wilgoci i pary wodnej z konstrukcji tarasu.
Brak zabezpieczeń przeciwwodnych
Wielu wykonawców uważa, że dobrze położone płytki plus dobrze dobrana fuga plus prawidłowo wykonane dylatacje równają się wodoszczelności okładziny. Nic bardziej mylnego. Drobne niedokładności wykonawcze, zarysowania, są nieuniknione i czy chcemy, czy nie wody opadowe będą wnikać w przestrzeń podpłytkową. Jeżeli w głębszych warstwach tarasu nie ma odpowiednich zabezpieczeń, woda będzie powodować korozję chemiczną materiałów konstrukcyjnych oraz korozję fizyczną – mrozową. Korozje to prowadzą do destrukcji całego tarasu. Dlatego niezbędne jest dodatkowe zabezpieczenie przeciwwodne.
Brak dylatacji w jastrychu dociskowym
Jastrych dociskowy jest również narażony na odkształcenia termiczne. W związku z tym konieczne jest wykonanie lub nacięcie w nim szczelin dylatacyjnych. Szczeliny te powinny wydzielać z powierzchni jastrychu pola dylatacyjne zbliżone do kwadratu (stosunek długości boków nie powinien przekraczać wielkości 1:2). Ponadto powinny być wykonane w każdym miejscu, gdzie taras zmienia swój kształt. Dylatacje nacięte w jastrychu muszą się pokrywać ze szczelinami miedzy ułożonymi płytkami. Powierzchnia pól dylatacyjnych w jastrychu wykonywanym ze zwykłej zaprawy cementowej zasadniczo nie powinna przekraczać 4 m2. Maksymalnie odpuszcza się w takim przypadku pola o powierzchni do 10 m2. W przypadku stosowania gotowych jastrychów, produkowanych fabrycznie, pola te mogą być większe i to znacznie, np. dla jastrychu Ceresit CN 87 dopuszczalne są pola dylatacyjne o powierzchni 20-25 m2.
Stosowanie sztywnych zapraw klejących
Za przenoszenie odkształceń odpowiedzialne są nie tylko fugi, ale również klej, którym mocuje się płytki do podłoża. Klej musi być elastyczny, czyli zawierać w swoim składzie oprócz spoiwa cementowego, równie ż spoiwo polimerowe, które powoduje zdolność stwardniałego kleju do kompensowania zmian w rozmiarach płytek. Tego typu kleje są oznaczane symbolem C2 – takie jak Ceresit CM 16 , Ceresit CM 17 „Super Flexible” , Ceresit CM 22 . Zastosowanie kleju sztywnego (oznaczenie C1) to najprostsza droga do odspojenia płytek od podłoża.
Unikanie metody kombinowanej
Częstym błędem wykonawczym jest układanie płytek na tarasie w ten sam sposób jak w pomieszczeniach wewnętrznych, czyli rozprowadzaniu kleju na podłożu pacą zębatą i dociskaniu płytek do rozprowadzonego kleju. Ten sposób mocowania płytek nie zapewnia równomiernego rozprowadzenia kleju pod całą powierzchnią płytek. Pod płytkami tworzą się pustki, a w nich gromadzi się woda. Łatwo wyobrazić sobie, co się z nią stanie, gdy temperatura spadnie poniżej zera… Płytki na tarasach powinny być klejone do podłoża metodą kombinowaną – klej rozprowadzony musi być zarówno na podłożu jak i naniesiony cienką warstwą na powierzchnię płytki.
Brak wielostopniowych wpustów tarasowych
Częstym błędem wykonawczym przy budowie tarasów z odwodnieniem wewnętrznym, jest stosowanie takich samych kratek spustowych, jak w łazienkach, które odbierają wodę tylko z poziomu wykładziny ceramicznej. Na tarasach muszą być stosowane specjalne wpusty tarasowe dwustopniowe.
Użycie zwykłych fug mineralnych
Powszechne niestety zjawisko używania do prac na tarasie zwykłych, sztywnych fug mineralnych, które nie wykazują żadnej podatności na odkształcenia, prowadzi do ich szybkiego wykruszania i przenikania wody, choćby tej deszczowej, do głębszych warstw systemu. Do spoinowania tarasów muszą być użyte mineralne fugi elastyczne – takie jak Ceresit CE 43 Grand’Elit oraz Ceresit CE 40 aquastatic .
Prawidłowe wykonanie hydroizolacji tarasu nad pomieszczeniem ogrzewanym powinno wyglądać następująco:
1. Wykonanie warstwy spadkowej
2. Montaż pierwszej warstwy obróbki blacharskiej
3. Gruntowanie podłoża za pomocą preparatu Ceresit BT 26
4. Przyklejanie izolacji przeciwwodnej z membrany samoprzylepnej BT 18
5. Ułożenie maty drenażowej z fizeliny odsączającej
6. Wykonanie warstwy dociskowej
7. Umieszczenie sznura dylatacyjnego w szczelinach
8. Montaż drugiego poziomu obróbki blacharskiej
9. W linii przebiegu szczelin dylatacyjnych, w narożach, na styku jastrychu ze ścianą budynku wklejenie taśmy uszczelniającej Ceresit CL 152
10. Nakładanie elastycznej powłoki izolacyjnej Ceresit CR 166 lub Ceresit CL 50 na powierzchnię jastrychu
11. Układanie płytek ceramicznych za pomocą elastycznej zaprawy klejącej – Ceresit CM 16 , Ceresit CM 17 „Super Flexible” , Ceresit CM 22 ,
12. Spoinowanie płytek na tarasie za pomocą spoiny Ceresit CE 43 Grand’Elit lub Ceresit CE 40 aquastatic
