WYKONYWANIE TARASÓW – LEKCJA 2
W drugiej części szkoły -„wykonywanie tarasów” zajmiemy się układem warstw tarasu naziemnego z warstwą wykończeniową z płytek. Szczegółowo omówimy warstwę spadkową, paro- i termoizolację.
Pierwszą warstwą tarasowej kanapki jest płyta konstrukcyjna. To element przenoszący obciążenia od warstw tarasu i obciążenia użytkowe. Płyta, zwykle żelbetowa, zawsze musi być wykonana zgodnie z dokumentacją projektową. Zazwyczaj płyta jest pozioma, dlatego też trzeba nadać jej odpowiedni spadek. Za minimalny przyjmuje się 1%, za optymalny od 1,5 do 2%. Wbrew pozorom warstwa spadkowa jest dość istotnym elementem konstrukcji i nie może być wykonywana z przypadkowych materiałów i w przypadkowy sposób.
WYKONYWANIE TARASÓW – MATERIAŁY
Materiałów do wykonania płyty jest kilka, ale z wyborem konkretnego wiążą się dwie kwestie: kosztów i niezbędnej przerwy technologicznej. Podstawą jest zawsze odpowiednie przygotowanie i wysezonowanie podłoża (czyli płyty konstrukcyjnej). Beton w momencie wykonywania prac musi uzyskać założone w projekcie parametry wytrzymałościowe. Poza tym powinien być wysezonowany (min. 28 dni) oraz suchy (wilgotność masowa rzędu 5–6%). Powierzchnia musi być czysta, stabilna i niespękana. Szczególnie starannie należy usunąć mleczko cementowe, resztki zaprawy i cegieł lub pustaków oraz luźne i niezwiązane cząstki czy zanieczyszczenia. Do wykonywania warstwy spadkowej powinno się stosować dwa rodzaje zapraw:
-
gotowe suche zaprawy zarabiane wodą, dedykowane wykonywaniu podkładu zespolonego (w ofercieATLASA podkłady cementowe: Postar 20, Postar 40, Postar 80 lub Zaprawa Wyrównująca ATLAS ZW 330);
-
zaprawy PCC* z systemu naprawy konstrukcji żelbetowych (w ofercie ATLASA zaprawy systemu Betoner: Adher – warstwa kontaktowa, Ender – warstwa szpachlowa, Filer – warstwa naprawcza).
Zaletą systemu ATLAS Betoner jest to, że stosując zaprawę ATLAS Ender, z grubością warstwy spadkowej można zejść prawie „do zera”. Jednak przy dużych połaciach tarasu i związanym z tym zróżnicowaniem grubości warstwy spadkowej nie da się wykonać warstwy spadkowej tylko z zaprawy ATLAS Ender. Przy grubości większej niż 10 mm trzeba stosować zaprawę ATLAS Filer.
Fot. 1. Układ warstw w narożniku, gdy paroizolacja i izolacja międzywarstwowa są osobnymi warstwami. Wykonano je z materiałów rolowych
Warstwa spadkowa zawsze musi być wykonywana na warstwie sczepnej. Dla zapraw z serii Postar będzie to ATLAS Adher lub mieszanina wody zarobowej z ATLAS Emulsją Elastyczną i suchą zaprawą.
Podłoże należy powierzchniowo zwilżyć do stanu matowo-wilgotnego i za pomocą szczotki lub pędzla wetrzeć warstwę sczepną. Warstwę spadkową nanosi się metodą „mokre na mokre”, gdy warstwa sczepna jeszcze brudzi palce.
WYKONYWANIE TARASÓW – PAROIZOLACJA
Kolejną warstwą jest paroizolacja. Powinna ona być wykonana z materiału o jak największym oporze dyfuzyjnym (i nie może być bezkrytycznie zamieniana na inny materiał). Doskonale do tego celu nadaje się samoprzylepna membrana bitumiczna ATLAS SMB. Górna krawędź membrany wywinięta na powierzchnię pionową powinna być zamocowana do podłoża mechanicznie, np. za pomocą kołków z podkładkami lub listwą dociskową.
Rolę paroizolacji może pełnić tylko gdy na termoizolacji połaci ułożono izolację międzywarstwową z termozgrzewalnej papy polimerowo-bitumicznej, np. Izolmat Plan PYE G200 S4,0.
Fot. 2. Błędy w uszczelnieniu powodują zawilgocenie strefy przypodłogowej
WYKONYWANIE TARASÓW – RÓŻNICE W WARIANTACH
Różnica pojawia się w zasadzie dopiero w momencie uszkodzenia warstwy użytkowej (płytki + szlam jako uszczelnienie podpłytkowe). W momencie przerwania ciągłości izolacji podpłytkowej woda wnika w warstwy tarasu. Gdy izolacja międzywarstwowa wykonana jest powyżej termoizolacji, destrukcji ulega w zasadzie tylko podkład dociskowy, w przypadku warstwy rozdzielającej woda zatrzymuje się dopiero na poziomie warstwy spadkowej. Paroizolację wywija się na ścianę przynajmniej do poziomu wierzchu termoizolacji. Jeżeli pełni ona funkcję izolacji międzywarstwowej, musi być wówczas wywinięta na ścianę, przynajmniej do poziomu warstwy użytkowej. Fot. 1. Pokazuje układ warstw w narożniku, gdy paroizolacja i izolacja międzywarstwowa są osobnymi warstwami i wykonane są z materiałów rolowych (odpowiednio membrana bitumiczna SMB oraz papa termozgrzewalna np. Izolmat). Materiały rolowe (membrana, papa termozgrzewalna) wymagają wykonania klina w narożniku. Na paroizolacji układana jest termoizolacja połaci.
WYKONYWANIE TARASÓW – IZOLACJA TARAS–ŚCIANA
Połączenie połaci tarasu ze ścianą jest detalem newralgicznym z dwóch powodów. Po pierwsze, błędy w uszczelnieniu potrafi ą prowadzić do zawilgoceń strefy przypodłogowej w pomieszczeniu (fot. 2). Po drugie, jest to potencjalne miejsce występowania mostka termicznego. Jeżeli ściana przy tarasie docieplana jest systemem ATLAS ETICS, izolacja międzywarstwowa, niezależnie od jej umiejscowienia (na warstwie spadkowej lub na termoizolacji), musi być wywinięta na ścianę (na jej część konstrukcyjną, pod styropian), natomiast izolacja podpłytkowa na warstwę zbrojącą. Cokolik powinien być nieco cofnięty (2–3 cm), co pozwala na uniknięcie zalewania przez wody opadowe (fot. 3.). Dobrze jest w tym miejscu stosować materiał termoizolacyjny, który dla warstwy o tak zmniejszonej grubości cechuje się lepszą ciepłochronnością niż pierwotnie zastosowany styropian). Termoizolacja połaci tarasu i ściany musi być ciągła.
Wymusza to odpowiednią organizację prac: jeżeli izolacja międzywarstwowa jest jednocześnie paroizolacją (samoprzylepna membrana bitumiczna), układa się ją na płycie konstrukcyjnej (lub warstwie spadkowej) i wywija na ścianę. W samym narożniku układa się kliny. Nie wolno wykonywać w tym miejscu fasety. Następnie wykonuje się termoizolację strefy cokołowej, która musi sięgać aż do warstwy paroizolacji/izolacji międzywarstowej. Musi być docięta na wymiar do klina, tak aby nie powstała tam pustka powietrzna (z tego powodu nie wykonuje się faset). Kolejnym etapem jest ułożenie termoizolacji płyty tarasowej.
Możliwa jest także odwrotna kolejność: najpierw układa się termoizolację połaci – wówczas musi ona być dosunięta do ściany i podcięta tak, aby przylegała do klina, następnie wykonuje się termoizolację strefy cokołowej.
Fot. 3. Cofnięcie cokoliku umożliwia uniknięcie zalania przez wody opadowe
Fot. 4. Pionowy pas izolacji, wykonany przed dociepleniem połaci, należy wykonać z tego samego materiału co powierzchnię poziomą (XPS lub twardy EPS)
Jeżeli izolacja międzywarstwowa wykonywana jest na termoizolacji połaci, zasada wykonywania prac będzie analogiczna, przy czym izolacja międzywarstwowa musi być wywinięta na część konstrukcyjną ściany.
WYKONYWANIE TARASÓW – TERMOIZOLACJA
Po wykonaniu paroizolacji należy ułożyć płyty termoizolacyjne, pamiętając o zachowaniu kolejności prac na styku ze ścianą. Grubość (i rodzaj) materiału termoizolacyjnego określa dokumentacja techniczna (zwykle jest to 15 cm lub więcej). Nie chodzi tylko o współczynnik U, lecz także o uniknięcie kondensacji międzywarstwowej oraz kondensacji powierzchniowej. Rozwój grzybów pleśniowych najwcześniej uwidacznia się w obszarze występowania przynajmniej dwóch liniowych mostków termicznych (np. styk ściana–strop, narożnik pomieszczenia). Oznacza to, że istotny wpływ może tu mieć izolacyjność cieplna ścian zewnętrznych pomieszczenia pod tarasem, jak i ściany powyżej połaci tarasu. Nie są to jednak wszystkie istotne parametry. Każdy materiał termoizolacyjny cechuje się pewną ściśliwością. Z tego powodu na termoizolację połaci należy stosować albo polistyren ekstrudowany XPS (wariant najlepszy, choć drogi), albo styropian klasy EPS 250 (zalecane) lub EPS 200 (absolutne minimum). Zastosowanie XPS ma jeszcze jedną zaletę. EPS jest nasiąkliwy, w razie zawilgocenia na skutek uszkodzenia izolacji połaci styropian traci właściwości ciepłochronne. W strefie okapowej, bezpośrednio pod dociepleniem połaci, pionowy pas izolacji (1 płyta) należy wykonać z tego samego materiału, co na powierzchni poziomej (XPS lub twardy EPS) (fot.4.)
Maciej Rokiel, Grupa ATLAS
